Ονομαστήρια Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Αθηνών & πάσης Ελλάδος κ.κ. Ιερωνύμου Β΄

Έτοιμοι ν’ αρπαχτούμε. Να ξεσπάσουμε σε ανύπαρκτους εχθρούς που δημιουργεί το κενό της ζωής μας. Έτοιμοι να αναθεματίσουμε, να κατακρίνουμε, να μισήσουμε, να απορρίψουμε. Μόνοι μας γεννούμε λογισμούς, μόνοι μας πωρώνουμε την καρδιά μας με την κακία, τον φανατισμό, την εμπάθεια.

Εχθρός αυτός που έχει πολιτική εξουσία.

Εχθρός αυτός που έχει εκκλησιαστική θέση.

Εχθρός αυτός που έχει χρήματα.

Εχθρός αυτός που έχει δόξα.

Εχθρός αυτός που έχει αυτά που δεν έχουμε.

Εχθρός ο γείτονας, εχθρός ο συμμαθητής, εχθρός ο σύζυγος, εχθρός ο συνάδελφος, εχθρός ο Θεός.

Έτοιμοι ν’αρπαχτούμε. Να ουρλιάξουμε για την αδικία που έχουμε υποστεί. Έτοιμοι ν’ αρπαχτούμε. Να φωνάξουμε για το μέλλον για το οποίο μόνο εμείς νοιαζόμαστε.Κοιτάμε αριστερά και δεξιά και δεν βλέπουμε ζωή μόνο θάνατο, δεν βλέπουμε ειρήνη μόνο πόλεμο, δεν βλέπουμε φως μόνο σκότος.Η καρδιά μας πονά, υποφέρει. Και είναι η ταραχή μας σφραγίδα της δικής μας πραγματικότητας που ζούμε παρά της πραγματικότητας που υπάρχει.Τα μάτια μας κοιτάνε πάντα με καχυποψία τους άλλους. Πουθενά εμπιστοσύνη, πουθενά οικειότητα, πουθενά αγκαλιά.Συμπεριφερόμαστε λες και όλοι μας μισούμε. Αυτό νομίζουμε. Πάσχουμε από ένα σύνδρομο καταδίωξης, από κόμπλεξ κατωτερότητας, από σχιζοφρενικά ξεσπάσματα.

Έτοιμοι ν’ αρπαχτούμε.Ενώ θα έπρεπε να είμαστε έτοιμοι ν’ αγκαλιαστούμε.Θα ήταν όντως φοβερό να μας βλέπαμε.  Να βλέπαμε την εμπάθεια με την οποία μιλάμε, τα δάκρυα που χύνουμε από εγωισμό, τις φωνές που βάζουμε για μικρά και ανόητα, τις πληγές που προξενούμε σε ανθρώπους που δεν μας έφταιξαν σε τίποτα.Αντί να δούμε την ζωή μας, αντί να μισήσουμε τον κακό μας εαυτό μισούμε τον άλλον. Και το κάνουμε αυτό γιατί είναι πιο βολικό και πιο εύκολο. Είναι βολικό να ρίχνουμε τις ευθύνες στους πολιτικούς, στους αρχιερείς, στους διάσημους, στους πλούσιους, στους ξένους, στους πρόσφυγες, στους παλιούς, στους νέους, στον διάβολο, στον Χριστό. Είναι εύκολο να κατακρίνεις τις ζωές των άλλων, τις επιλογές τους, τα λόγια τους, τις πράξεις τους.Εύκολο και βολικό να είσαι έτοιμος ν’ αρπαχτείς. Δεν υπάρχει πνεύμα συγκατάβασης, αλλά πνεύμα αυτοδικαίωσης.Δεν υπάρχει πνεύμα συνύπαρξης, αλλά πνεύμα επιβολής της άποψής μας, του συμφέροντός μας, της «αξιότητάς» μας.

Έτοιμοι να σχολιάσουμε και όχι να προβληματιστούμε, έτοιμοι να σπάσουμε και να ριμάξουμε και όχι να οικοδομήσουμε.Μένουμε λοιπόν στο κοίταγμα αυτό το λοξό, το γεμάτο φόβο και αγωνία που έθρεψε η πλάνη μας.Έτοιμοι να ζητήσουμε τον λόγο για όλα αυτά που συμβαίνουν και μας απασχολούν (και μας ταλαιπωρούν) από τους υπεύθυνους, λες και εμείς δεν φταίξαμε πουθενά και σε τίποτα.   Έτοιμοι δίκαστες να καταδικάσουμε τον έναν και τον άλλον, να κρίνουμε ως αυθεντίες τα λάθη γνωστών και αγνώστων, των κακών, των άδικων, των ανήθικων, των αμαρτωλών.Και είμαστε για λύπηση· όχι γιατί μας αδίκησαν οι άλλοι, η ιστορία, η ζωή, αλλά γιατί χάνουμε τον παράδεισο για την «δικαιοσύνη» που είμαστε έτοιμοι να επιβάλλουμε στον κόσμο (αν μπορούσαμε), για την «δικαιοσύνη» που νομίζουμε ότι υπερασπιζόμαστε· και ζούμε την κόλαση και είμαστε έτοιμοι να την υπερασπιστούμε με κάθε κόστος.

Έτοιμοι μα τόσο ανέτοιμοι να συγχωρέσουμε, να ελεήσουμε, να αγαπήσουμε, να ζήσουμε αιώνια. Και δεν υπάρχουν «αλλά» και δικαιολογίες, γιατί όπου υπάρχουν αυτά, απλά επιβεβαιώνουν του λόγου το αληθές.

Αρχιμ. Παύλος Παπαδόπουλος

Όταν θέλουμε ως γονείς να μιλήσουμε στο παιδί μας για βασικές αρχές της παράδοσής μας, τις οποίες καλό είναι να εφαρμόσει στη ζωή του, πάντοτε προβληματιζόμαστε.

Μας φοβίζουν οι αντιδράσεις του, ιδίως όταν είναι στην εφηβεία, όπως επίσης και το γεγονός της πιθανής διπλοπρόσωπης συμπεριφοράς του, μπροστά μας να εφαρμόζει αυτό που λέμε, σε άλλα περιβάλλοντα να λειτουργεί διαφορετικά.

Η νηστεία αποτελεί βασικό στοιχείο του τρόπου ζωής που προτείνει η Εκκλησία στον άνθρωπο. Η εκούσια αποχή από ορισμένα φαγητά την Τετάρτη και την Παρασκευή, τις Σαρακοστές και σε κάποιες εορτές, αποτελεί μορφή άσκησης, η οποία, χωρίς φαινομενικά να αλλάζει ιδιαίτερα τη ζωή του ανθρώπου, τον βοηθά να αθλείται πνευματικά, να κόβει το θέλημά του και να στερεί το «εγώ» του από ό,τι αυτό απολαμβάνει.

Για ένα σύγχρονο παιδί η νηστεία αποτελεί μια ακατανόητη κίνηση. Κι εμείς ως γονείς, αλλά και ολόκληρη η κοινωνία με τα πρότυπα που προβάλλει, έχουμε καθιερώσει στην πράξη την ελευθερία της απόλαυσης ως βασική στάση ζωής.

Ποιο το νόημα του να στερείται το παιδί και ο νέος τροφών, που πολλοί θεωρούν και απαραίτητες για την ανάπτυξή του; Μάλιστα, κάποιοι θα σπεύσουν να πούνε ότι «τα εξερχόμενα βλάπτουν και όχι τα εισερχόμενα».

Έχει αξία να μιλήσουμε για τη νηστεία στη ζωή μας νηστεύοντας εμείς οι ίδιοι. Στην απορία του παιδιού μας, θα εξηγήσουμε την εντολή του Χριστού, η εφαρμογή της οποίας δεν είναι στέρηση της ελευθερίας, αλλά κίνηση αγάπης του παιδιού προς τον Πατέρα. Εξηγούμε στα παιδιά μας την αξία και των νηστίσιμων φαγητών, τα οποία εν αφθονία τα βρίσκουμε σήμερα, ακόμα και στα ταχυφαγεία.

Είναι άλλωστε τέτοια η ποικιλία τροφών που ο κόσμος μας διαθέτει, ώστε υπάρχει η δυνατότητα πολλών επιλογών.

Στα μεγαλύτερα παιδιά μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε το παράδειγμα του αθλητή, ο οποίος για να πετύχει στην σταδιοδρομία του στερείται ορισμένων τροφών και απολαύσεων.

Διδάσκουμε έτσι στο παιδί μας, ότι αν δεν χάσει κανείς, δεν κερδίζει και ότι αν δεν θυσιάσει, δεν μπορεί να οδηγήσει τον εαυτό του στο να ανέχεται την μη ικανοποίηση των επιθυμιών του από τον συνάνθρωπό του.

Έτσι, μιλούμε και για το πνευματικό νόημα της νηστείας, που αποτελεί μέσο για τον περιορισμό των παθών και των αδυναμιών μας. Αν δεν περιορίσουμε το σώμα μας, δεν είναι εύκολο να παλέψουμε με τις αδυναμίες της ψυχής.

Στον έφηβο, πάντως, προτείνουμε και δεν επιβάλλουμε. Στο σπίτι μας βέβαια ακολουθούμε το πρόγραμμα της νηστείας. Αυτό είναι ο κανόνας. Δεν ζητούμε όμως από τον έφηβο να τηρήσει τη νηστεία και έξω από αυτό. Το αφήνουμε στην διακριτική του ευχέρεια, γιατί η εφηβεία δεν θέλει απαγορεύσεις, αλλά ενθάρρυνση για προσωπικές αποφάσεις.

Πάνω απ’ όλα, προσευχόμαστε στο Θεό ώστε τα παιδιά μας να κατανοήσουν τις αρχές που θέλουμε να τους διδάξουμε.

Η τελική επιλογή τρόπου ζωής δεν είναι κατόρθωμα δικό μας, αλλά δώρο του Θεού στη ζωή των παιδιών μας. Εμείς προτείνουμε και δείχνουμε δρόμους.

Ο Θεός θα είναι τελικά που θα βοηθήσει αυτοί να καρποφορήσουν και όσο τα παιδιά είναι κοντά μας, αλλά και στο μέλλον. Αυτό άλλωστε είναι και το τελικό νόημα της άσκησης και του πνευματικού αγώνα.

Να καλλιεργηθεί σε όλους μας η εμπιστοσύνη στο θέλημα του Θεού και η αγάπη προς Αυτόν. Αλλιώς, απλώς λειτουργούμε με κριτήρια ηθικιστικά, που δεν έχουν καμία σχέση μ’ αυτό που θέλουμε να περάσουμε στα παιδιά μας: την ορθόδοξη παράδοση και τις αρχές της.

π. Θεμιστοκλής Μουρτζανός

Πηγή: imcorfu.gr