Το νου που περιπλανιέται άσκοπα, τον σταματάει η ανάγνωση, η αγρυπνία και η προσευχή• την επιθυμία που φλέγει το κορμί, τη μαραίνει η πείνα, ο κόπος και η αναχώρηση στην έρημο· το θυμό τον καταπαύει η ψαλμωδία, η μακροθυμία και η ευσπλαχνία.
Και όλα αυτά, βέβαια, να γίνονται στον κατάλληλο χρόνο και στα ανάλογα μέτρα• γιατί, όταν γίνονται άκαιρα και χωρίς μέτρο, κρατούν λίγο χρόνο και καταντούν να είναι μάλλον βλαβερά και όχι ωφέλιμα.
Άγιος Νείλος ο Ασκητής
Είναι κακό Γέροντα Πορφύριε, να είναι κάποιος ευαίσθητος;
– Να ξέρεις, παιδί μου, τίποτε δεν έγινε έτσι και ως έτυχε. Όλα έχουν τον σκοπό τους.
Και τίποτα δεν γίνεται χωρίς να υπάρχει αιτία. Ούτε μια πευκοβελόνα δεν πέφτει από το πεύκο αν δεν θέλει ο Θεός. Γι’ αυτό θα πρέπει να μη στενοχωριέσαι για ο,τι σου γίνεται. Έτσι αγιαζόμαστε.
Να! Εσύ στενοχωριέσαι με τα πρόσωπα του σπιτιού σου και βασανίζεσαι πότε με τη γυναίκα σου και πότε με τα παιδιά σου. Αυτά είναι όμως που σε κάνουν και ανεβαίνεις πνευματικά ψηλά…
Αν δεν ήσαν αυτοί, εσύ δεν θα προχωρούσες καθόλου.
Σου τους έχει δώσει ο Θεός για σένα. Μα θα μου πεις -συνέχισε ο Γέροντας- είναι καλό να υποφέρουμε από τους αγαπημένους μας; Ε! Έτσι το θέλει ο Θεός. Και εσύ είσαι ευαίσθητος πολύ, και από τη στενοχώρια σου, σου πονάει το στομάχι σου και η κοιλιά σου εκεί χαμηλά.
– Ναι, μα είναι κακό, Παππούλη, να είναι κάποιος ευαίσθητος;
– Ναι, είναι κακό να είναι κανείς πολύ ευαίσθητος σαν εσένα, γιατί με τη στενοχώρια δημιουργείς διάφορες σωματικές αρρώστιες. Δεν ξέρεις ακόμα ότι και όλες οι ψυχικές αρρώστιες είναι δαιμόνια;
– Όχι…
– Ε, μάθε το τώρα από μένα…
Αδελφέ, φρόντισε από την αρχή της αποταγής σου να φυτέψεις μέσα σου καλές αρετές, ώστε και στην αδελφότητα να γίνεις χρήσιμος, και να σε ανυψώσει στα τέλη σου ο Κύριος.
Μην αποκτήσεις ποτέ θάρρος με τον ηγούμενο, όπως και άλλοτε είπαμε, μήτε να ζητείς απ’ αυτόν να σε τιμήσει.
Μην αποκτήσεις φιλία με τους προϊσταμένους, μήτε να συχνάζεις στα κελιά τους, ξέροντας ότι αν το κάνεις, όχι μόνον το πάθος της κενοδοξίας θ’ αρχίσει να ριζώνει μέσα σου, αλλά και θα γίνεις μισητός στον ηγούμενο.
Πώς θα γίνει αυτό, ο νοών νοείτω. Να κάθεσαι ειρηνικός στο κελί σου, όποιο και αν είναι αυτό. Και εκείνον που θέλει να σου μιλήσει μην τον αποστραφείς, από ευλάβεια τάχα.
Αλλά με πατρική γνώμη αν του μιλήσεις, δεν θα βλαφθείς ποτέ, ακόμη και αν αυτός είναι από τους εναντίους σου. Και αν δεν το βλέπεις αυτό συμφέρον, ωστόσο πρέπει να συμμορφώνεσαι με το σκοπό αυτού που ωφελείται.
Όσιος Συμεών ο Νέος Θεολόγος
