Συμφορά σ’ όποιον περιβάλλεται από κόλακες

Αδελφοί Χριστιανοί Έλληνες, τα παθήματα ας μας γίνουν μαθήματα, ας στοχασθούμε καλώς τι ήταν κάποτε η Ελλάς και τι είναι σήμερα. Ήταν μία μεγάλη, ισχυρή αυτοκρατορία και σήμερα κατάντησε ένα μικρό, φτωχό, ασθενές βασίλειο, πού δεν μπορεί να ζήσει.

Δεν του έμεινε τίποτε παρά μάταιη καύχηση στους πολλούς των Ελλήνων, ότι είναι Έλληνες απόγονοι των μεγάλων σοφών και Αγίων και των μεγάλων ηρώων της Ελλάδος, και μία μάταιη και ψευδής ελπίδα…

Οι Έλληνες, εάν σμικρύνθηκαν, εξουθενώθηκαν και βασανίστηκαν περισσότερο από άλλα έθνη, αυτό το έπαθαν για τις πολλές αμαρτίες τους, όπως λέγει το Πνεύμα το Άγιο διά του σοφού Παροιμιαστού: «Ελαττονούσι φυλάς αμαρτίαι, δικαιοσύνη δε υψοί έθνος». Έπαθαν για την απομάκρυνσή τους από τον Θεό. Το έπαθαν για την υπερηφάνειά τους, τον φθόνο, τις αντιζηλίες, τις διαιρέσεις και λοιπές αμαρτίες. «Πάσα βασιλεία καθ’ εαυτήν μερισθείσα ερημούται» (Ματθ. 12:25).

Έλληνες αδελφοί, τα παθήματα ας μας γίνουν μαθήματα. Όταν οι αυτοκράτορες του Βυζαντίου Κωνσταντίνοι, Θεοδόσιοι, Λέοντες, Ιουστινιανοί, Ηράκλειοι, και περισσότερο από αυτούς ο λαός και ο κλήρος ευσεβούσαν και ήσαν ενωμένοι με τον Θεό και μεταξύ τους με την καθαρή και γνήσια αγάπη, ανθούσε η βασιλεία τους, στερεώνονταν και νικούσαν τους εχθρούς τους, διότι είχαν μαζί τους τη συμμαχία του Θεού, ο Οποίος βοηθεί και φυλάσσει τους αγαπώντας Αυτόν και πάντας τους αμαρτωλούς εξολοθρεύει. Αλλά και κατά τον Τουρκικό, Βαλκανικό και Ιταλικό πόλεμο, όταν οι Έλληνες ήσαν όλοι ενωμένοι με τον Θεό, επιτέλεσαν θαύματα. Όσες φορές, όμως, απομακρύνονταν από τον Θεό και διΐσταντο μεταξύ τους, εξολοθρεύονταν.

Έλληνες αδελφοί, «στώμεν καλώς, στώμεν μετά φόβου» και ας προσέξουμε, διότι θα καταστραφούμε τελείως, όχι τόσο από τους εχθρούς μας, όσο από τους εαυτούς μας. Εάν εξακολουθήσουμε αυτή την πορεία, να δάκνουμε ο ένας τον άλλον, αναπόφευκτα θα αναλωθούμε αναμεταξύ μας. Αλλά και ο Θεός μάς οργίσθηκε, διότι δεν Τον ακούμε, αλλά Τον υβρίζουμε, Τον βλασφημούμε και Τον καταφρονούμε.

Έλληνες, η πατρίδα μας η Ελλάς πάσχει, κινδυνεύει, καταστρέφεται. Η Ελλάς, έτσι όπως βαδίζουμε, όχι, όχι, δεν θα ζήσει. Η Ελλάς θα σβήσει, ή θα ζήσει ακόμη λίγο κακώς, το λέω με πόνο και θλίψη της καρδιάς μου. Είναι αδύνατο, αδύνατο να διαψευσθεί ο Θεός.

Μία μόνη ελπίδα μας απομένει, εάν θέλουμε και εμείς να σωθούμε από τον κίνδυνο και η Πατρίδα μας να ζήσει: να μετανοήσουμε, να επιστρέψουμε στον Θεό, να ρίξουμε το παρελθόν στη λήθη, να σφιχταγκαλιασθούμε σαν αγαπημένοι αδελφοί, να συνδεθούμε όλοι με τον σύνδεσμο της αγάπης και να ενωθούμε όλοι.

Όταν μετανοήσουμε, επιστρέψουμε στον Θεό και ενωθούμε, τότε και εμείς οι Έλληνες θα σωθούμε και η Πατρίδα μας όχι μόνο θα ζήσει, άλλα και θα αυξηθεί, θα τιμηθεί, θα δοξασθεί, θα κραταιωθεί, θα υψωθεί και θα μεγαλυνθεί. Υπόσχομαι και εγγυώμαι, το πιστεύω και ελπίζω, το ομολογώ και κηρύττω, διότι το γνωρίζω από τα ανωτέρω παραδείγματα και από άλλα πολλά, τα οποία αναφέρουν οι ιστορίες, αλλά και από το παράδειγμα των αγίων Αποστόλων.

Δώδεκα ήσαν οι άγιοι Απόστολοι τού Χριστού, αλλ’ επειδή ήσαν ενωμένοι με τον Θεό με την θερμή προς Αυτόν πίστη και αγάπη, υπέταξαν όλα τα έθνη στον Χριστιανισμό, και καυχώμενοι έλεγαν: «Αύτη εστίν η νίκη η νικήσασα τον κόσμον, η πίστις ημών» (Α’ Ιω. 5:4). Το πιστεύω, διότι «ει ο Θεός υπέρ ημών, τις καθ’ ημών;» (Ρωμ. 8:31).

Πότε δε ο Θεός είναι μαζί μας; Όταν είμαστε συνδεδεμένοι με τον σύνδεσμο της αγάπης, της ειρήνης και της ομόνοιας· όταν ολοψύχως και ολοκαρδίως αγαπούμε Αυτόν, διότι «ό Θεός αγάπη εστί, και ο μένων εν τη αγάπη εν τω Θεώ μένει και ο Θεός εν αυτώ» (Α’ Ιω. 4:16), και ο Οποίος είναι δυνατός να συντρίψει, ως σκεύη κεραμέως, όλους τους ορατούς και αοράτους εχθρούς μας.

Γέροντας Φιλόθεος Ζερβάκος

Από το Ημερολόγιο του 2021, “Φωτεινές υποθήκες αγωνιστών του 1821”, Εκδ. Ορθόδοξος Κυψέλη, σελ. 125.

Έλαβα, παιδί μου, την επιστολή σου, και είδα σ’ αυτή την ανησυχία σου.

Όμως μη λυπάσαι, παιδί μου. Μην ανησυχείς τόσο. Και αν πάλι έπεσες, πάλι σήκω. Ονομάσθηκες ουρανοδρόμος. Δεν είναι, παράξενο να σκοντάφτει εκείνος που τρέχει. Μόνον χρειάζεται να έχει υπομονή και μετάνοια κάθε στιγμή.

Βάζε λοιπόν μετάνοια συνεχώς, όταν σφάλεις, και μη χάνεις καιρό. Γιατί, όσον αργείς να ζητήσεις συγχώρηση, τόσον δίνεις άδεια στον πονηρό να απλώνει μέσα σου ρίζες. Μην τον αφήνεις να αποκτά δικαιώματα εις βάρος σου.

Λοιπόν μην απελπίζεσαι όταν πέφτεις, αλλά αφού σηκωθείς πρόθυμα βάζε μετάνοια λέγοντας· – Συγχώρησέ με, Χριστέ μου, άνθρωπος είμαι και ασθενής.

Δεν είναι εγκατάλειψη αυτό. Αλλά, επειδή έχεις ακόμα μεγάλη υπερηφάνεια κοσμική, κενοδοξία πολλή, σε αφήνει ο Χριστός μας να σφάλλεις, να πέφτεις. Να μαθαίνεις κάθε μέρα αισθητά την αδυναμία σου και να υπομένεις τους φταίχτες. Να μην κατακρίνεις τους αδελφούς, εάν σφάλλουν, αλλά να τους υπομένεις.

Ώστε, όσες φορές πέφτεις, πάλι να σηκώνεσαι, και αμέσως να ζητάς τη συγχώρηση.

Μην αφήνεις λύπη στην καρδιά σου. Διότι η χαρά του πονηρού είναι η λύπη, η αθυμία, από την οποία γεννιούνται πολλά και με τα οποία γεμίζει πικρία η ψυχή αυτού που τα έχει. Ενώ η διάθεση του μετανοούντος λέει: «Ήμαρτον, συγχώρησον, Πάτερ»! Και διώχνει τη λύπη. «Μήπως, λέει, δεν είμαι άνθρωπος ασθενής; Λοιπόν, τί πρέπει να κάνω»; Πράγματι, παιδί μου, έτσι είναι. Έχε θάρρος.

Μόνον όταν έλθει η χάρις του Θεού, τότε στέκει στα πόδια του ο άνθρωπος. Αλλιώς, χωρίς χάρη, πάντοτε παρασύρεται και πάντοτε πέφτει. Να έχεις ανδρεία λοιπόν και μη φοβάσαι καθόλου.

Είδες πώς υπέμεινε τον πειρασμόν ο αδελφός που γράφεις; Το ίδιο κάνε και σύ. Απόκτησε γενναίο φρόνημα στους πειρασμούς που έρχονται εναντίον σου. Πάντως θα έλθουν. Έχεις ανάγκη απ’ αυτούς. Γιατί αλλιώς δεν καθαρίζεσαι. Άφησε τί λέει η ακηδία και η ραθυμία σου. Μην τους φοβάσαι. Καθώς με τη χάρη του Θεού πέρασαν οι προηγούμενοι, έτσι θα περάσουν και αυτοί, αφοί κάνουν το έργο τους.

Φάρμακα είναι οι πειρασμοί και βότανα ιατρικά, που θεραπεύουν τα πάθη τα φανερά και τις αόρατες πληγές μας.

Έχε λοιπόν υπομονή για να κερδίζεις καθημερινά, να αποταμιεύεις μισθό, ανάπαυση και χαρά στην ουράνια Βασιλεία. Γιατί έρχεται νύχτα, δηλ. ο θάνατος, που τότε κανείς πλέον δεν μπορεί να εργασθεί. Γι’ αυτό τρέξε. Είναι λίγος ο καιρός.

Γνώριζε δε και αυτό· ότι καλλίτερα είναι μια ημέρα ζωής γεμάτη νίκες με βραβεία και στεφάνια, παρά χρόνια πολλά και να ζεις με αμέλεια. Γιατί μιας ημέρας αγώνας με γνώση και αίσθηση ψυχής, ισχύει για πενήντα χρόνια κάποιου άλλου, χωρίς γνώση αλλά που αγωνίζεται με αμέλεια.

Χωρίς αγώνα και χωρίς να χύσεις αίμα μη περιμένεις να ελευθερωθείς από τα πάθη. Αγκάθια και τριβόλια φυτρώνει η γη μας μετά την παράβαση. Πήραμε εντολή για κάθαρση· αλλά με πόνο πολύ, με ματωμένα χέρια, και με πολλούς αναστεναγμούς ξεριζώνονται. Κλάψε λοιπόν, χύσε δάκρυα ποταμούς, και μαλακώνει η γη της καρδιάς σου. Και, αφού το χώμα βραχεί, εύκολα ξεριζώνεις τα αγκάθια.

Άγιος Ιωσήφ Ησυχαστής († 1959)

(«Έκφρασις Μοναχικής εμπειρίας», εκδ, Ι.Μ.Φιλοθέου, Άγ. Όρος, σ. 127-129. -σε νεοελληνική απόδοση.)