Related Posts
Ο Ντοστογιέφσκι μιλά για την Παιδεία
Πριν από διακόσια χρόνια –στις 11 Νοεμβρίου 1821–, με την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης, γεννήθηκε ο μεγάλος Ρώσος συγγραφέας Φιοντόρ (Θεόδωρος) Ντοστογιέφσκι.
Έζησε πριν από τόσα χρόνια και μίλησε για την δυτική κοινωνία και την παιδεία της, λες και ζει σήμερα. Είχε τη σπάνια ικανότητα να διεισδύει στα κατάβαθα της ψυχής και εκφραστικά παρουσίασε τις κτηνώδεις πράξεις στις οποίες οδηγείται ο μηδενιστής άνθρωπος. Αδιαμφισβήτητα ο Ντοστογιέφσκι στην παγκόσμια λογοτεχνία είναι ο πιο δυνατός στην περιγραφή των αρνητικών και τραγικών ηρώων (Ιβάν Καραμάζοφ, Σταυρόγκιν, Ρασκόλνικοφ) και είναι λιγότερο δυνατός στους θετικούς ήρωές του (στάρετς Ζωσιμάς, Αλιόσα Καραμάζοφ, κ.α.).
Ο Ντοστογιέφσκι γράφει στο «Ημερολόγιό» του, του 1873, ως να ζει στο σήμερα. Διαβάζουμε μεταξύ άλλων ότι οι καθοδηγητές της «ευρωπαϊκής προοδευτικής σκέψης» καταλύουν ηθικούς και φυσικούς νόμους σταθερούς και αμετάβλητους και προσβάλλουν αιώνιες αξίες.
Και προσθέτει: «Δώστε σε όλους αυτούς τους μεγάλους μοντέρνους δασκάλους την πλήρη δυνατότητα να καταστρέψουν την παλιά κοινωνία και να την οικοδομήσουν από την αρχή και ως αποτέλεσμα θα προκύψει τόση αμάθεια και τέτοιο χάος, κάτι τόσο χυδαίο, τυφλό και απάνθρωπο, ώστε όλο το οικοδόμημα θα καταρρεύσει κάτω από τις κατάρες της ανθρωπότητας, πριν καν προλάβει να κατασκευαστεί» (Dostoievski “Journal d’ un ecrivain”, Gallimard, 11e edition, p. 209).
Η κοινωνία αυτή της «προοδευτικής σκέψης», γράφει ο επίκαιρος Ντοστογιέφσκι, αντικαθιστά την αληθινή παιδεία «μόνο με την αναιδή άρνηση, όπου τα παιδιά διαπαιδαγωγούνται να ζουν χωρίς αρχές και πέρα από κάθε φυσική αλήθεια, με έλλειψη σεβασμού ή αδιαφορία προς την πατρίδα και ειρωνική περιφρόνηση προς τον λαό».
Και τονίζει ο Ρώσος συγγραφέας ότι η αιτία του κακού είναι ότι η μακραίωνη εθνική καταπίεση, που δεχόμαστε οι Ορθόδοξοι λαοί από την δυτική κουλτούρα, είναι αυτή που μας καταργεί κάθε ανεξαρτησία σκέψης και βιαίως μας επιβάλλει να αποδεχθούμε τα αξιώματα της δυτικής κουλτούρας και παράλληλα να απορρίψουμε τον δικό μας εαυτό και να παύσουμε να σεβόμαστε και να εκτιμάμε τη δική μας πολιτισμική κληρονομιά και ταυτότητα.
Παρά την αυστηρή κριτική του στον δυτικό τρόπο σκέψης και ζωής ο Ντοστογιέφσκι αγαπούσε την Ευρώπη. Ο αείμνηστος Σέρβος Μητροπολίτης πρ. Ζαχουμίου και Ερζεγοβίνης Αθανάσιος Γιέβτιτς γράφει ότι την αποκαλούσε «χώρο των θαυμάτων» και «αγαπητό νεκροταφείο, όπου πάμε και κλαίμε την τραγικότητά μας».
Και προσθέτει: «Το να ονομάσουμε τον Ντοστογιέφσκι απλώς αντιδυτικό είναι απλούστευση, όπως επίσης απλούστευση είναι να τον θεωρήσουμε απλώς ανατολικό. Ο Ντοστογιέφσκι είναι πάνω από την Ανατολή και από την Δύση. Διότι η αλήθεια του ανθρώπου δεν εξαντλείται με την Ανατολή και τη Δύση… Ο Ντοστογιέφσκι λέγει στον άνθρωπο της κάθε εποχής να μην λατρεύει είδωλα. Και είδωλα μπορεί να είναι η κοινωνία, η ελευθερία, ο ίδιος ο άνθρωπος, αν δεν πιστεύει στον Θεάνθρωπο Χριστό».
Του Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλου
Εισαγωγή Αθαν. Γιέβτιτς εις βιβλίο Φ. Ντοστογιέφσκι «Οι φτωχοί», Εκδ. IMAGO, Αθήναι, 1983, σελ. 32.
Ο άγιος Ιάκωβος Τσαλίκης παρών και μετά την κοίμησή του
Κατά τους πρώτους μήνες του 1993 – διηγήθηκε ο κ. Τσακαρδάνος Γεώργιος – επρόκειτο να γίνη αξιολόγηση Διευθυντών, και εν συνεχεία θα επακολουθούσε η τοποθέτηση σε οργανικές μονάδες του ΙΚΑ, διότι τότε η θητεία σε θέσεις Προϊσταμένων και Διευθυντών είχε διάρκεια τριών ετών.
Η αξιολόγηση όμως καθυστερούσε, για αγνώστους λόγους. Την 21η Νοεμβρίου του 1993, ημέρα της κοιμήσεως του μακαριστού Γέροντα Ιακώβου, ανέβηκα στο Μοναστήρι. Επειδή η συνεχής αναμονή με είχε κουράσει, όταν προσκύνησα στον τάφο, του ζήτησα να μου αποσταλή η Απόφαση της Υπηρεσίας και να την έχω στα χέρια μου ακριβώς σε τρεις μήνες.
Μετά την αναχώρησή μου από τον τάφο, συνειδητοποίησα ότι του είχα θέσει ωρισμένη ημερομηνία, και τοιουτοτρόπως τον έφερνα σε δύσκολη θέση· τότε είπα: «Δεν πειράζει, ας λείπουν και μερικές ημέρες». Με την πάροδο του χρόνου, ξέχασα το αίτημα που του είχα υποβάλει, ώσπου μία ημέρα ήλθε η σχετική Απόφαση. Το ημερολόγιο έγραφε 21η Φεβρουαρίου 1994, δηλαδή, ακριβώς τρεις μήνες, όπως του ζήτησα στην αρχή. Θαύμασα για το γεγονός και είπα: «Ουδέν αδύνατον για τον μακαριστό Γέροντα».
Δεν πέρασε ούτε μήνας από τότε που έλαβα την απόφαση που σας περιέγραψα, και του ζήτησα να έχω και ένα άλλο σημείο για να τον θυμάμαι, χωρίς να του προσδιορίσω κάτι συγκεκριμένο. Με την πάροδο ολίγων ημερών καταφθάνει πρωί στο γραφείο ο ταξιτζής με τον οποίο επισκεπτόμουν το Μοναστήρι και μου ανακοινώνει ότι ένας γιός του τον οποίον δεν εγνώριζα, είδε το βράδυ στον ύπνο του τον μακαριστό Γέροντα που του ζήτησε να πάη με την γυναίκα του και τον πατέρα του να επισκεφθή το Μοναστήρι. «Μαζί σας, όμως», του είπε, «θα φέρετε και τον κ. Γιώργο από το ΙΚΑ». Εγώ αμέσως το θεώρησα σαν το άλλο σημείο και ανεβήκαμε στο Μοναστήρι την ίδια ημέρα.
Όσο ζούσε ο Γέροντας Ιάκωβος – διηγήθηκε η Γερασιμούλα – μου έλεγε ότι στην ποδιά μου μού βάζουν μάγια και ότι θέλουν να με κάνουν κακό, να με διώξουν από το νοσοκομείο. Και μου είπε να μην φοβάμαι, γιατί με προστατεύει από τα μάγια ο ίδιος.
Ένα-δυο χρόνια μετά την κοίμηση του Γέροντα, με έδιωξαν από το νοσοκομείο, χωρίς κάποια αιτία, και από την στεναχώρια μου είχα ένα φοβερό πόνο στο στομάχι. Ήθελαν να με χειρουργήσουν στο στομάχι, αλλά δεν τους άφησα, όπως είχα υποσχεθή στον γέροντα Ιάκωβο. Έγιναν ακριβώς όλα όπως μου τα είχε πει ο Γέροντας. Πήγα τότε στο Μοναστήρι και βγήκε ο π. Κύριλλος με την αγία Κάρα και μου λέει, «πάρε την αγία Κάρα και σταυρώσου όπου πονάς». Πονούσα στην πλάτη, στην χολή, στο στομάχι, σταυρώθηκα με την αγία Κάρα και μου λέει ο π. Κύριλλος: «Μη ρωτάς τι είδα! Είδα τον π. Ιάκωβο με τον όσιο Δαβίδ και μου είπαν ότι είσαι καλά». Και όντως πήγα στο νοσοκομείο, έκανα εξετάσεις και γύρισα σπίτι μου χωρίς να έχω κανένα πρόβλημα.
Η συνέχεια είναι ότι παρακαλούσα τον Γέροντα για την δουλειά μου. Όταν την επομένη μέρα πήγα σ’ ένα άλλο Νοσοκομείο να βρω δουλειά, αμέσως οι πόρτες άνοιξαν, σαν να είχε δώσει εντολή ο Γέροντας στον Διευθυντή να με πάρουν και να μου πη «σήμερα κιόλας δουλεύεις…». Κάτι το οποίο δεν έχει ξαναγίνη, χωρίς μέσον, χωρίς χαρτιά, να με πάρουν. Την προηγούμενη μέρα με έδιωξαν από το άλλο Νοσοκομείο, και την επομένη το βράδυ να είμαι με δουλειά σε άλλο Νοσοκομείο.
Από το βιβλίο: Ο Γέρων Ιάκωβος (Διηγήσεις – Νουθεσίες – Μαρτυρίες), σελ. 300, 309. Έκδοση «Ενωμένη Ρωμηοσύνη» 2016.
