Θεολογική Διεπιστημονική Ημερίδα – Σύλλογος Θεολόγων “Μέθεξις”
Related Posts

Οι αδικίες παραχωρούνται από τον Θεό για το καλό του ανθρώπου
Αδικίες, συκοφαντίες… Απ’ έξω ίσως. Δεν έχει σημασία, πάντως, από πού προέρχονται. Όποια κι αν είναι η προέλευσή τους, θα σε συμβούλευα όχι μόνο να διατηρήσεις το θάρρος και τη σταθερότητά σου, μα και να χαίρεσαι. Ο απόστολος Ιάκωβος γράφει: «Να χαίρεστε, αδελφοί μου, όταν δοκιμάζεστε από πολλούς και διάφορους πειρασμούς· γιατί πρέπει να ξέρετε ότι μέσα από τη δοκιμασία της πίστεώς σας γεννιέται η υπομονή. Η υπομονή σας, όμως, πρέπει να κρατήσει ως το τέλος, για να γίνετε τέλειοι και ολοκληρωμένοι και να μην υστερείτε σε τίποτα» (Ιακ 1:2-3).
Οι πειρασμοί δείχνουν ότι τα πράγματα πάνε καλά με την ψυχή σου. Ο Κύριος σε οδηγεί προς την κάθαρση και την τελείωση, και ο εχθρός συναντά ισχυρή αντίσταση μέσα σου. Κράτα γερά! Δεν υπάρχει λόγος ν’ αναστατώνεσαι από τις αδικίες και τις κατηγόριες. Όποιος αδικεί, θα κριθεί από τον Θεό· και όποιος αδικείται, πρέπει να σηκώνει την αδικία αγόγγυστα και να ευχαριστεί τον Θεό. Μην ξεχνάς ότι υπάρχει μια άλλη ζωή, όπου όλοι θα λογοδοτήσουμε για όσα κάνουμε εδώ. Και μετά τη λογοδοσία μας, είτε θα δοξαστούμε είτε θα κατακριθούμε. Τι θα γίνει, αν υπομείνεις καρτερικά την αδικία; Θα δοξαστείς. Τι θα γίνει, αν δεν την υπομείνεις; Θα κατακριθείς. Μη λες, “Αυτό δεν είναι σωστό”. Το τι είναι σωστό και τι όχι δεν είναι δουλειά σου να το κρίνεις. Θα το κρίνει ο Θεός, όταν έρθει η ώρα. Εσύ μόνο να το σηκώσεις.
Οι αδικίες δεν προέρχονται από τον Θεό, αλλά παραχωρούνται από τον Θεό για το καλό του ανθρώπου. Ναι, για το καλό του! Δεν λέω κούφια λόγια, λέω την αλήθεια. Σου φέρνω ως παράδειγμα τους μάρτυρες, που σε τόσα φρικτά βασανιστήρια υποβλήθηκαν. Πού ήταν τότε ο Κύριος; Εκεί ήταν! Εμφανιζόταν στους μάρτυρες, τους παρηγορούσε, τους ενθάρρυνε, τους ανακούφιζε, μα, παρ’ όλα αυτά, τους άφηνε να βασανίζονται ως το τέλος, για να λάβουν θριαμβευτικά το στεφάνι του μαρτυρίου. Ένα στεφάνι ετοιμάζει και κάθε αδικία στον άνθρωπο που την υπομένει μακρόθυμα. Να, λοιπόν, τι έχεις να κάνεις κι εσύ σε τούτη την περίσταση: Σήκωσε αγόγγυστα τις κατηγόριες που εκτοξεύονται εναντίον σου, ή μάλλον αγνόησέ τες εντελώς, σαν να μην υπήρχαν. Σου το ζητάει ο Θεός για το συμφέρον σου.
* * *
Μη συγχύζεσαι από οποιαδήποτε λόγια. Απλώς κάνε ό,τι μπορείς για να μην τα προκαλείς. Αν, ωστόσο, δεν καταφέρεις να τα αποτρέψεις, αγνόησέ τα. Όπως σου είπα, η μαρτυρία της συνειδήσεώς σου ενώπιον του Θεού είναι αρκετή για την παρηγοριά και την ενθάρρυνσή σου. Και όλος ο κόσμος να σε κατακρίνει, σε καμιά περίπτωση δεν είσαι ένοχη, αν ο Θεός σε δικαιώνει μέσα στη συνείδηση. Για τον αθώο άνθρωπο οι άδικες επικρίσεις είναι σαν μαύρα σύννεφα, που μαζεύονται για λίγο από πάνω του, μα σύντομα διαλύονται και χάνονται, χωρίς να δίνουν βροχή. Έτσι χάνονται και τα ανθρώπινα λόγια. Ύστερ’ από κάμποσο καιρό κανένας δεν τα θυμάται πια. Το ίδιο θα συμβεί, πιστεύω, και στη δική σου περίπτωση… Να φέρεσαι φυσιολογικά, όπως πάντα, σαν να μην καταλαβαίνεις τίποτα.
Από το βιβλίο: Πνευματική Ανθολογία από τους βίους και τους λόγους των Αγίων της Ρωσίας. Ιερά Μονή Παρακλήτου, Ωρωπός Αττικής 2018, σελ. 34.

Μήπως είναι δυνατόν η φωτιά να σβηστεί με φωτιά;
Όταν πρόκειται να ελέγξουμε, δεν χρειάζεται μόνον θάρρος, αλλά περισσότερο πραότητα παρά θάρρος.
Γιατί οι αμαρτωλοί κανέναν άνθρωπο δεν αποστρέφονται και δεν μισούν τόσο, όσον αυτόν που πρόκειται να τους ελέγξει· και επιθυμούν να πιαστούν από κάποια δικαιολογία, ώστε να αποσκιρτήσουν και να ξεφύγουν την επίπληξη.
Πρέπει λοιπόν να τους συγκρατούμε με την πραότητα και την υποχωρητικότητα.
Γιατί εκείνος που ελέγχει όχι μόνον με τη φωνή του, αλλά και με την παρουσία του γίνεται ενοχλητικός και ανυπόφορος σ’ εκείνους που αμαρτάνουν. «Γιατί», όπως λέγει η Γραφή, «είναι αποκρουστικός και ανυπόφορος και μόνον που τον βλέπουμε».
Γι’ αυτό λοιπόν πρέπει να δείχνουμε μεγάλη πραότητα.
«Αδελφοί, αν από αδυναμία παρασυρθεί κανείς σε κάποιο αμάρτημα»…, «σεις πού είστε πνευματικά προοδευμένοι να τον διορθώνετε». Δεν είπε, να τον τιμωρείτε, ούτε να τον καταδικάζετε, αλλά να τον διορθώνετε.
Και δεν σταμάτησε εδώ, αλλά δείχνοντας ότι πρέπει να είναι πολύ ήμεροι σ’ εκείνους που υποσκελίζονται από την αμαρτία, πρόσθεσε και τα εξής: «Με πνεύμα πραότητας».
Δεν είπε με πραότητα, αλλά «με πνεύμα πραότητας», για να δείξει (φανερώσει) ότι αυτά είναι αρεστά και στο Άγιο Πνεύμα και ότι το να μπορεί κανείς να διορθώνει τους αμαρτωλούς με επιείκεια, είναι καρπός πνευματικού χαρίσματος.
Τί λοιπόν, πες μου, δεν μέμφεσαι και δεν κατηγορείς τον αδελφό σου που θυμώνει και διάκειται εχθρικώς απέναντι σου;
Για ποιό λόγο λοιπόν εσύ δεν προσπαθείς να τον αντιμετωπίσεις με τον αντίθετο τρόπο, αλλά θέλεις επί πλέον να θυμώνεις και συ ο ίδιος; Μήπως είναι δυνατόν η φωτιά να σβηστεί με φωτιά;
Αυτό είναι αντίθετο με τους φυσικούς νόμους. Έτσι δεν είναι ποτέ δυνατόν να καταπραΰνουμε το θυμό με άλλο θυμό. Ό,τι δηλαδή είναι για τη φωτιά το νερό, το ίδιο είναι για το θυμό η επιείκεια (η υποχωρητικότητα) και η πραότητα.
Η οργή εξουδετερώνεται με την πραότητα. Γι’ αυτό ο Κύριος παραγγέλλει να ζούμε σαν πρόβατα ανάμεσα σε λύκους, για να μην λες, έπαθα αυτά κι’ αυτά, και γι’ αυτό εξαγριώθηκα.
Κι’ αν ακόμη πάθεις αμέτρητα κακά, λέει ο Κύριος, μένε πρόβατο, κι’ έτσι θα νικήσεις τους λύκους. Λες, ο τάδε είναι κακός και διεφθαρμένος· αλλά συ έχεις τόσο μεγάλη δύναμη, ώστε και τους κακούς να νικήσεις.
Τί υπάρχει πιο ήμερο από το πρόβατο; Τί πιο άγριο από το λύκο; Αλλ’ όμως το πρόβατο θα νικήσει το λύκο. Κι’ αυτό αποδείχτηκε με τους Αποστόλους. Γιατί τίποτε δεν υπάρχει δυνατότερο από την πραότητα, τίποτε ισχυρότερο από τη μακροθυμία. Για τούτο ο Χριστός προστάζει να είμαστε σαν πρόβατα ανάμεσα σε λύκους.
Έπειτα, αφού είπε αυτά, σαν να μην ήταν αρκετή αυτή η ημερότητα, εννοώ του προβάτου, για εκείνον που θέλει να αναδείξει μαθητή Του, προσθέτει και κάτι άλλο: «Να είστε άκακοι, όπως τα περιστέρια».
Έτσι, αφού ανέμιξε την πραότητα των δύο ήμερων και άκακων ζώων, ζήτησε και από μας να δείχνουμε την ίδια μεγάλη καλωσύνη, όταν βρισκόμαστε ανάμεσα σε άγριους. Και μη μου λες, είναι κακός ο συνάνθρωπός μου και δεν μπορώ να τον υποφέρω.
Γιατί τότε κυρίως πρέπει να δείχνουμε την πραότητά μας, όταν έχουμε να κάνουμε με άγριους, με ανήμερους. Τότε γίνεται φανερή η δύναμή της, τότε λάμπει το έργο της, το κατόρθωμά της και ο καρπός της.
Δεν λέει τίποτε ο Χριστός (στους Ιουδαίους που Τον προκαλούσαν), για να μας διδάξει να μην ελέγχουμε πάντοτε αυτούς που μας εχθρεύονται, αλλά να υπομένουμε πολλά με επιείκεια και πραότητα.
Ακόμη κι’ αν είναι αχρειότερος από όλους, κι’ αν δεν το ομολογεί, κι’ αν δεν το διακηρύττει, πάντως σιωπηρά αναγνωρίζει τη φιλοσοφημένη ζωή σου και θα ντραπεί από την πραότητά σου, γιατί έτσι του υπαγορεύει η συνείδησή του.
Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος