Ζωντανή μετάδοση – Β΄ Κυριακή των Νηστειών, του Αγίου Γρηγορίου

Σταύρωσις εἷλε κήρυκα Χριστοῦ Πέτρον,
Τομὴ δὲ Παῦλον, τὸν τεμόντα τὴν πλάνην.
Τλῆ ἐνάτῃ Σταυρὸν Πέτρος εἰκάδ’ ἄορ δέ γε Παῦλος.

Οι Άγιοι Πέτρος και Παύλος με τους βίους τους, έδωσαν το μήνυμα πως κάθε ανθρώπινη πτώση μπορεί να μεταμορφωθεί σε αιώνια δόξα.

Οι δύο πρωτοκορυφαίοι απόστολοι Πέτρος και Παύλος, οι στύλοι της Ορθοδοξίας που στερέωσαν το αιώνιο οικοδόμημα της Εκκλησίας και φώτισαν την οικουμένη με το χαρμόσυνο φως του Ευαγγελίου, είναι το μεγαλύτερο αποστολικό καύχημα των αιώνων.

Ένας ταπεινός ψαράς, αυθόρμητος και παρορμητικός, ο Πέτρος. Ένας μορφωμένος άνθρωπος, τετραπέρατος και άριστος γνώστης της ελληνικής γλώσσας, ο Παύλος. Και οι δύο έγιναν πρωταγωνιστές του πάνσοφου θεϊκού σχεδίου και από μια ταπεινή γωνιά της γης, μεταλαμπάδευσαν τον «θησαυρό της αληθείας» σε όλον τον κόσμο.

Πέτρος και Παύλος: Από την πτώση, στην θέωση

Όταν μας καταλαμβάνει η απογοήτευση και η ολιγοπιστία για την σωτηρία της ψυχής μας, ο νους πρέπει να πηγαίνει στον Πέτρο και τον Παύλο. Γιατί και οι δύο πριν ανοίξουν τα φτερά τους και γίνουν αετοί του πνεύματος, είχαν ένα βεβαρημένο παρελθόν κάποιας μεγάλης ηθικής πτώσης.

Ο μεν Απόστολος Πέτρος απαρνήθηκε τον Χριστό πάνω στην πιο κρίσιμη ώρα. Ο δε Απόστολος Παύλος έγινε μανιώδης διώκτης του χριστιανισμού, μέχρι να γίνει δέκτης ενός τιμωρητικού θαύματος και να ακούσει εκείνο το φοβερό «Σαούλ, Σαούλ, τι με διώκεις;», που άλλαξε τη ζωή του διαπαντός. Ο ένας έκλαψε πικρά και στη συνέχεια είδε τον Αναστημένο Χριστό να τον ελέγχει. Ο άλλος άκουσε την φωνή του Θεού, έπεσε κάτω σαν νεκρός, έμεινε τρεις ημέρες τυφλός και νηστικός. Και οι δύο βίωσαν ένα γεγονός που τους συγκλόνισε, ένα γερό «τράνταγμα» που τους οδήγησε σε μια ριζική μετάνοια και μια πνευματική αναγέννηση.

Ο Πέτρος που απαρνήθηκε τον Χριστό, έφτασε να τον κηρύττει μέχρι το φρικτό μαρτύριο, μέχρι να σταυρωθεί στην Ρώμη, ζητώντας να τον τοποθετήσουν ανάποδα στον Σταυρό γιατί θεωρούσε τον εαυτό του ανάξιο να υπομείνει μαρτύριο παρόμοιο με αυτό του Χριστού. Ο δε Παύλος, που πρόσκαιρα έχασε το φως του ως τιμωρία για τη ζηλωτική μανία του, ήταν αυτός που άνοιξε τα πνευματικά μάτια του ανθρώπινου γένους, με τις θεόπνευστες επιστολές του, με το πύρινο κήρυγμα του και την ίδρυση των κατά τόπους Εκκλησιών. Μαρτύρησε και εκείνος στη Ρώμη, παραδίδοντας το πνεύμα δι’ αποκεφαλισμού.

Ένας αρνητής και ένας φανατικός αντι – χριστιανός, δια της μετανοίας τους έλαβαν τέτοια Χάρη που έφτασαν έως σημείου να ανασταίνουν νεκρούς και να θεραπεύουν αρρώστους ακόμα και με τον ίσκιο τους. Ο Απόστολος Παύλος που φυλούσε στα πόδια του τα ιμάτια που άφηναν οι Ιουδαίοι για να λιθοβολήσουν τον πρωτομάρτυρα Άγιο Στέφανο, έφτασε σε τέτοια πνευματική «νεκρανάσταση» που έγραψε τον – άφταστης ομορφιάς και ανυπέρβλητου πνευματικού βάθους – ύμνο της Αγάπης. Τέτοια μεταμορφωτική δύναμη διαθέτει η μετάνοια.

Πρότυπα για το πως πρέπει να πορεύεται η Εκκλησία

Ο Πέτρος και ο Παύλος έδωσαν το ανεκτίμητο στίγμα τους και για την ίδια τη φύση της Εκκλησίας. Δίδαξαν στο πλήρωμα της, πως πέρα από τις όποιες συγκρούσεις απόψεων, το Άγιο Πνεύμα εκφράζεται μέσα από την συνοδικότητα άλλα και την προσκόλληση στις αλήθειες που δίδαξε ο Χριστός.

Μπορεί οι Απόστολοι να ήταν πλήρεις θείας χάριτος, άλλα ως άνθρωποι είχαν τις διαφωνίες τους, και υπήρξε προστριβή για το αν θα πρέπει να διαδοθεί ο λόγος του Θεού και στους εθνικούς, δηλαδή τους μη Εβραίους, τους ειδωλολάτρες. Ο Πέτρος ήταν διστακτικός και ο Παύλος ήταν απόλυτος πως η Βασιλεία του Θεού ανήκει σε όλους. Το θέμα λύθηκε στη λεγόμενη Αποστολική Σύνοδο των Ιεροσολύμων, το 49 μ.Χ., όπου ο Πέτρος τελικά παραδέχθηκε ότι ο Θεός δεν κάνει διάκριση ανάμεσα σε Ιουδαίους και Εθνικούς.

Έτσι ο Απόστολος Πέτρος ανέλαβε να κηρύττει το Ευαγγέλιο στους Ιουδαίους και ο Απόστολος Παύλος στα άλλα έθνη. Μαζί με τους υπόλοιπους Αποστόλους, θεμελίωσαν το οικοδόμημα της Πίστης που φανέρωσε ο Χριστός με τη ζωή Του, το κήρυγμα Του, την Σταύρωση και την Ανάσταση Του.

Ανέκαθεν υπήρχαν, άλλα και σήμερα υπάρχουν προστριβές στην Ορθόδοξη Εκκλησία. Όμως το παράδειγμα των Πρωτοκορυφαίων Αποστόλων μας δείχνει πως προτεραιότητα έχει πάντα η συνοχή του σώματος του Χριστού, η ενότητα της Εκκλησίας, με την σύμπνοια Κλήρου και Λαού που εργάζονται από κοινού για έναν άγιο σκοπό.

Οι Απόστολοι ενέπνευσαν και το αγωνιστικό φρόνημα που θα πρέπει να διακατέχει την Εκκλησία, αφού δεν δίστασαν να έρθουν σε άμεση σύγκρουση με αρχές και εξουσίες, δεν λογάριασαν Αυτοκράτορες, διατάγματα, διωγμούς, βασανιστήρια, κακουχίες, συκοφαντίες και προδοσίες. Υπήρξαν ασυμβίβαστοι και αταλάντευτοι στα θέματα της Πίστης.

Η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία ήταν το τότε παγκοσμιοποιητικό σύστημα, που υποδούλωνε λαούς, απαιτούσε πλήρη υποταγή και εξουδετέρωνε τους «αμφισβητίες» τoυ διεθνούς καθεστώτος. Μια προδρομική κατάσταση αυτού που συμβαίνει στις μέρες μας, σε πολύ μεγαλύτερη κλίμακα, με πολύ πιο ύπουλους τρόπους. Σημαντικό να ακολουθούμε το παράδειγμά των Αποστόλων και σε αυτό το θέμα, δηλαδή την στάση μας απέναντι στις σκοτεινές επιδιώξεις της παγκοσμιοποίησης.

Οι Απόστολοι είχαν κυριολεκτικά όλον τον κόσμο απέναντι τους, άλλα τον νίκησαν γιατί ακολούθησαν με όλο τους το είναι, Αυτόν που τους είπε «Θαρσείτε, εγώ νενίκηκα τον κόσμο».

Ο λόγος του Πέτρου και του Παύλου παραμένει ανεκτίμητος και σωτήριος στον αιώνα. Ο ένας σαν αλιεύς, «αλιεύει» ακόμα ψυχές για την αιώνια σωτηρία και ο άλλος ως σκηνοποιός στο επάγγελμα, προάγει τους πιστούς ώστε να βρεθούν «εν σκηναίς δικαίων».

Εμείς ας ζητούμε από τους Αγίους Πέτρο και Παύλο να αξιωθούμε την δική μας πνευματική μεταμόρφωση. Να βγάλουμε αιώνιο κέρδος, από κάθε πτώση της χωμάτινης φύσης μας. Και να ευχηθούμε να μας εμφυσήσουν ιεραποστολικό πνεύμα, σε μια εποχή που απλώνεται παντού μια σαρωτική πνευματική ξηρασία…

Ελευθέριος Ανδρώνης

«Κατήφεια παθῶν καί λογισμῶν ἡ ζάλη, μακράν ἐξοριζέσθω καί οὕτως ἐξανθήσει τό ἔαρ τό τῆς πίστεως» (απόστ. Αίνων).

(Ας εξορισθεί μακριά από εμάς η κατήφεια και η στενοχώρια των παθών, όπως και η ζάλη των λογισμών, και έτσι θα ανθήσει η άνοιξη της πίστης).

Ο άγιος υμνογράφος εξαγγέλλει αυτό που διαλαλεί η Εκκλησία μας με την Ανάσταση του Κυρίου: τα πάντα τώρα είναι πλημμυρισμένα από το φως και τη χαρά της Αναστάσεως. «Νῦν πάντα πεπλήρωται φωτός». «Ὦ Πάσχα, λύτρον λύπης». Ό,τι ο Κύριος και οι άγιοι άγγελοί Του προέτρεπαν τους αποστόλους και τις μυροφόρες γυναίκες: «Χαίρετε», ό,τι ο απόστολος Παύλος θεωρούσε ως δεδομένο της πίστεως: «Χαίρετε, καί πάλιν ἐρῶ Χαίρετε», αλλά και καρπό της παρουσίας του Αγίου Πνεύματος που προεκτείνει την αναστημένη παρουσία του Κυρίου: «ὁ καρπός τοῦ Πνεύματός ἐστιν ἀγάπη, χαρά», ό,τι ο ίδιος πάλι προέτρεπε ως συστατικό της ζωής αλλά και διαρκές αγώνισμα των πιστών: «Πάντοτε χαίρετε, ἀδιαλείπτως προσεύχεσθε, ἐν παντί εὐχαριστεῖτε», αυτό λοιπόν προβάλλει και ο άγιος ποιητής. Γιατί; Διότι ανέτειλε ήδη το έαρ, η άνοιξη της πίστεως. Και η άνοιξη αυτή αποτελεί τον ύμνο της χαράς. Οπότε, «οὐδείς δύναται δυσίν κυρίοις δουλεύειν» – χαρά και κατήφεια δεν μπορούν να συνυπάρξουν! Όταν με άλλα λόγια ο πιστός έχει ενσυνείδητα αποδεχτεί τον Χριστό στη ζωή του, τότε είναι αδιάκοπα στραμμένος προς Αυτόν και Αυτόν αναζητεί προκειμένου να Τον έχει Κύριο και Αρχηγό της ζωής του. Και Τον αναζητεί βεβαίως με τον μόνο τρόπο που ο Κύριος καθόρισε: μέσα από τις άγιες εντολές Του, οι οποίες οδηγούν στην εγκατοίκησή Του μέσα στον άνθρωπο, καθιστώντας τον κυριολεκτικά ένα με Εκείνον. «Τηρήστε τις εντολές Μου και θα Με δείτε μέσα σας». Κι έρχεται έτσι η χαρά και η ειρήνη του Χριστού μέσα στον άνθρωπο, χαρά και ειρήνη εσωτερική και βαθειά που κανείς άνθρωπος δεν μπορεί να τα διαγράψει και να πάρει.

Από την άποψη αυτή ο άγιος υμνογράφος τονίζει το αυτονόητο: αν ζει ο πιστός τη χαρά της Ανάστασης, δεν μπορεί να είναι εγκλωβισμένος στην κατήφεια που φέρνουν με μαθηματική ακρίβεια τα πάθη του ανθρώπου˙ δεν μπορεί να άγεται και να φέρεται από τους λογισμούς που δημιουργούν ζάλη στον άνθρωπο, δηλαδή από τους λογισμούς της απιστίας και της διψυχίας, τους λογισμούς που θέτουν σε κρίση τον άνθρωπο, γιατί δεν μπορεί να πάρει τη σταθερή απόφαση να είναι πάντοτε με το μέρος του Χριστού, δηλαδή εκεί που τον καλούν οι εντολές και το θέλημα Εκείνου. Κι είναι η εμπειρία του καθενός μας: τι είναι εκείνο που δημιουργεί την εσωτερική θλίψη και στενοχώρια και δεν μας αφήνει να ησυχάσουμε; Μόνον το άφημά μας στα ψεκτά πάθη μας: η ικανοποίηση της σαρκολατρείας μας και του αλαζονικού υπερήφανου φρονήματός μας. Δυστυχώς, έστω και θεωρούμενοι χριστιανοί, ζούμε ακόμη μέσα στον χειμώνα της αμαρτίας μας, όταν έξω, στον αληθινό κόσμο του Θεού – κι είναι αληθινός γιατί είναι ο αιώνιος κόσμος – ήδη έχει ανατείλει το έαρ και η καλοκαιρία της ζεστασιάς της αγκαλιάς του Θεού μας. Ήδη από την πρώτο ύμνο του κανόνα του αγίου Θωμά (α΄ ωδή) ο υμνογράφος επισημαίνει: «Σήμερον ἔαρ ψυχῶν˙ ὅτι Χριστός ἐκ τάφου, ὥσπερ ἥλιος ἐκλάμψας τριήμερος, τόν ζοφερόν χειμῶνα ἀπήλασε τῆς ἁμαρτίας ἡμῶν» (Σήμερα είναι η άνοιξη των ψυχών. Γιατί ο Χριστός  την τρίτη ημέρα μετά τη σταύρωσή Του βγήκε από τον τάφο, όπως ακριβώς ο ήλιος που έλαμψε μετά τη νύκτα, και έκανε πέρα τον χειμώνα της αμαρτίας μας).

Ο αληθής χριστιανός, δηλαδή ο άγιος, είναι ο χαρούμενος άνθρωπος. Χαρούμενος με την έννοια την πραγματική: χαίρεται η καρδιά του, γι’ αυτό και τη χαρά αυτή σκορπίζει παντού και πάντα. Δεν είναι τυχαίο ότι πολλοί άγιοι της Εκκλησίας μας θεωρούσαν ότι ο πασχαλινός χαιρετισμός «Χριστός Ἀνέστη» πρέπει να συνιστά τον διαρκή χαιρετισμό μας όλου του χρόνου. Αρκεί βεβαίως να μη ξεχνάμε ότι η εσωτερική αυτή χαρμόσυνη πραγματικότητα δεν προκύπτει «μαγικά» και γρήγορα. Απαιτεί καθημερινό αγώνα συσταύρωσης με τον Χριστό, οδύνη και «μάτωμα» πάνω στον αγώνα κατά των παθών, που θα πει ότι τελικώς η χαρά αυτή  λειτουργεί για τον «μέσο» χριστιανό, αν υπάρχει τέτοιος όρος, ως όραμα που πρέπει να καθορίζει την πορεία του – μερικές φορές σε βάθος δεκαετιών! Και βεβαίως να τονίσουμε και πάλι το του αποστόλου: η χαρά έρχεται ως καρπός του πνεύματος αγάπης. Όπου αγάπη εκεί και χαρά, εκεί και Ανάσταση, εκεί και Χριστός!

pgdorbas.blogspot.com