Γ΄ Κυριακή των Νηστειών, της Σταυροπροσκυνήσεως

Κάποιος επιπόλαια σκεπτόμενος θα έλεγε ότι η μνήμη του θανάτου ταιριάζει στους μοναχούς και όχι στους λαϊκούς. Και είναι βέβαια γεγονός ότι η μελέτη του θανάτου είναι απαραίτητη εργασία του μοναχού που έχει νεκρωθή για τον κόσμο. Όμως η ωφέλεια από την εργασία αυτή είναι πολύ μεγάλη και για τους εν τω κόσμω Χριστιανούς, για τους εξής λόγους:

Α. Ο θάνατος είναι ο καλύτερος δάσκαλος της ακτημοσύνης. Ο χριστιανός που διδασκόμενος από τον θάνατο θα καταλάβη το νόημα της ζωής, ούτε για χρήματα θα στενοχωρεθή, ούτε για κληρονομικά θα μαλώση, ούτε όταν με οποιονδήποτε τρόπο αδικηθή θα λυπηθή για τον εαυτό του. Γνωρίζει ότι τα υπάρχοντά του δεν είναι δικά του, αφού σύντομα θα τα αποχωριστή. Του δόθηκαν για να τα διαχειριστή με τον καλύτερο τρόπο, ώστε να αγοράση με τα φθαρτά χρήματα τα άφθαρτα αγαθά.

Β. Η μνήμη του θανάτου και της μετά θάνατον ζωής προξενεί στον πιστό Χριστιανό την υπομονή στην κάθε θλίψη που συναντά. Γνωρίζει ότι «ουκ έχει ώδε μένουσαν πόλιν αλλά την μέλλουσαν επιζητεί» (Εβρ. 13:14), και γι’ αυτό όχι μόνο δεν γογγύζει στις δοκιμασίες και αδικίες του προσωρινού αυτού κόσμου, αλλά και ευχαριστεί τον Θεό που με τα μέσα αυτά του εξασφαλίζει την αιώνια ζωή.

Όποιος φιλοσοφεί σωστά το μυστήριο του θανάτου, αντιμετωπίζει σωστά και όλα τα περιστατικά της ζωής του. Λέγεται ότι ο τετραήμερος Λάζαρος μετά την ανάστασή του δεν γέλασε ποτέ, ενθυμούμενος τα όσα αντίκρυσε στον Άδη. Μόνο μία φορά γέλασε όταν είδε κάποιον να κλέβει μία στάμνα, και είπε: «Ο ένας πηλός κλέβει τον άλλο πηλό!»

Τέλος, η μελέτη του θανάτου είναι η καλύτερη προετοιμασία για την αναχώρηση από την ζωή αυτή. Το Άγιο Πνεύμα με το στόμα του αποστόλου Πέτρου μας διδάσκει: «Πάντων το τέλος ήγγικε· σωφρονήσατε ουν και νήψατε εις τας προσευχάς» (Α’ Πέτρ. 4:7). Δηλαδή: «Για όλους μας το τέλος πλησιάζει. Γι’ αυτό, να ζήτε σώφρονα και να είστε άγρυπνοι στις προσευχές».

Η γνωστή φράση «Πρέπει να πεθάνης πριν πεθάνης, για να μην πεθάνης όταν πεθάνης» δεν είναι απλό λογοπαίγνιο. Εκφράζει μία βαθειά αλήθεια. Πριν από τον σωματικό μας θάνατο πρέπει να προηγηθή η νέκρωση των παθών και η αποκόλληση από τη ματαιότητα του κόσμου, αν θέλουμε να αποφύγουμε τον αιώνιο θάνατο.

Ιερομόναχος Γρηγόριος

Από το βιβλίο: Ιερομονάχου ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ, «Γίνεσθε έτοιμοι. Μία προσέγγιση στο μυστήριο του θανάτου». Άγιον Όρος 2014, σελ. 30 (αποσπάσματα).

Είναι αλήθεια ότι αυτή η γενιά είναι μπερδεμένη.

Το μόνο πρόβλημα με μένα είναι ότι δεν είμαι μπερδεμένος και γνωρίζω πολύ καλά ποιο είναι το καθήκον του ανθρώπου: να λατρεύει το Θεό και τον Υιό Του και να προετοιμάζεται για τη ζωή στον επερχόμενο κόσμο, όχι να ζει άνετα κι ευτυχισμένα σ’ αυτόν τον κόσμο εκμεταλλευόμενος τον συνάνθρωπο του και ξεχνώντας το Θεό και τη Βασιλεία Του.

Αν ο Χριστός ερχόταν σήμερα σ’ αυτόν τον κόσμο, ξέρετε τι θα Του συνέβαινε; Θα Τον έκλειναν σε ψυχιατρείο και θα Τον υπέβαλαν σε ψυχοθεραπεία και το ίδιο θα έκαναν στους αγίους Του. Ο κόσμος θα Τον σταύρωνε σήμερα ακριβώς όπως το έπραξε πριν από δύο χιλιάδες χρόνια, διότι ο κόσμος δεν έχει μάθει τίποτα πέρα από το να κατεργάζεται ακόμη δολιότερες μορφές υποκρισίας.

…. Λέμε ότι ζούμε σε χριστιανική κοινωνία, αλλά αυτό δεν ισχύει. Ζούμε σε μια κοινωνία πιο ειδωλολατρική και πιο εχθρική προς το Χριστό, από εκείνη στην οποία ο Ίδιος γεννήθηκε… οι άνθρωποι μισούν την αλήθεια και γι’ αυτό ευχαρίστως θα ξανασταύρωναν το Χριστό αν ερχόταν ανάμεσα τους.

Είμαι Χριστιανός και θα προσπαθήσω να είμαι ένας έντιμος Χριστιανός… Μπορώ μόνο να ακολουθήσω τη συνείδησή μου. Δεν μπορώ να κοροϊδέψω τον εαυτό μου. Ξέρω ότι κάνω το σωστό. Αν αυτό που κάνω μοιάζει ανόητο στα μάτια του κόσμου, μπορώ μόνο να απαντήσω με τα λόγια του αποστόλου Παύλου: όλη η σοφία αυτού του κόσμου, δεν είναι παρά μωρία στα μάτια του Θεού. Αυτό είναι κάτι που ξεχνάμε πολύ εύκολα.

π. Σεραφείμ Ρόουζ

(απόσπασμα επιστολής του π. Σεραφείμ Ρόουζ προς τους γονείς του, τον Ιούνιο του 1964. Από το βιβλίο “π. Σεραφείμ Ρόουζ: Η ζωή και τα έργα του”, τόμος Α΄)