Θεία Λειτουργία 8-3-2020 / Κυριακή της Ορθοδοξίας

Ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά του σύγχρονου ανθρώπου είναι η επιφύλαξη, ο δισταγμός, ο φόβος να πάρει αποφάσεις. Κι αυτό, βεβαίως, δεν οφείλεται στο ότι δεν εμπιστεύεται τον εαυτό του. Αντιθέτως, ο ατομιστής άνθρωπος του 21ου αιώνα έχει μεγάλη ιδέα για τον εαυτό του· κι όσο κι αν δεν το ομολογεί, πρακτικά τον έχει θεοποιήσει.

Τότε, γιατί διστάζει; Γιατί δεν αποφασίζει, αλλά παρατηρεί την εξέλιξη των πραγμάτων; Από φόβο! Από φόβο μην τυχόν και χάσει κάποια καλύτερη ευκαιρία από αυτήν που τη δεδομένη στιγμή έχει μπροστά του.Διστάζει και δεν αποφασίζει, μην τυχόν και χάσει κάτι ανώτερο που ενδέχεται να προκύψει, ή ακόμη δεν έχει αντιληφθεί. Η δυνατότητα των επιλογών που προσφέρονται στην εποχή μας είναι τόσο μεγάλη που πλησιάζει το άπειρο. Ίσως, πρώτη φορά στην ιστορία η ανθρώπινη ελευθερία, το δικαίωμα του ανθρώπου να επιλέγει, δεν καταλύεται από περιορισμούς, αλλά από την υπερπροσφορά των επιλογών που «μπλοκάρουν» την απόφαση.

Τι συμβαίνει όταν ο άνθρωπος -είτε επειδή διστάζει, είτε επειδή δεν θέλει, είτε επειδή δεν μπορεί- δεν παίρνει αποφάσεις; Κυλάει ο χρόνος της ζωής, οι ευκαιρίες χάνονται και ο ίδιος ο άνθρωπος «βαλτώνει». Βυθίζεται στο τέλμα της στασιμότητας κι αυτό είναι ο,τι χειρότερο, ιδίως για την πνευματική ζωή. Φοβούμενος ν’ αποφασίσει, ουσιαστικά φοβάται την ευθύνη που η όποια απόφαση συνεπάγεται, γι’ αυτό και επιφυλάσσεται, με αποτέλεσμα να μη συμμετέχει στην ίδια του τη ζωή. Τελικά, καταντά παθητικά ν’ αποδέχεται «όσα έλθουν κι όσα πάνε», καταλήγοντας απλός θεατής της ιστορίας, τη στιγμή που έχει πλασθεί για πρωταγωνιστής.

Η προετοιμασία των εργατών του Ευαγγελίου

Η σημερινή ευαγγελική περικοπή παρουσιάζει ένα επεισόδιο στη μακρά σειρά της προετοιμασίας των εργατών του Ευαγγελίου. Περιγράφει την κλήση των πρώτων Μαθητών και Αποστόλων και τον τρόπο με τον οποίο αυτοί ανταποκρίθηκαν. Εστιάζει όμως στην απάντηση των μαθητών στην πρόσκληση του Χριστού μας να τον ακολουθήσουν, αποσιωπώντας τα όσα προηγουμένως είχαν διαμειφθεί.

Και το τι είχε γίνει προηγουμένως δεν μας το λέει το Ευαγγέλιο του Ματθαίου, από όπου η σημερινή περικοπή, αλλά το Ευαγγέλιο του Ιωάννη, για να καταφανεί ότι τα Ευαγγέλια, αν και τέσσερα και γραμμένα σε διαφορετικούς τόπους, χωρίς δυνατότητα συνεννοήσεως των συγγραφέων τους, δεν αντιφάσκουν μεταξύ τους, αλλά συμπληρώνουν στις πληροφορίες τους το ένα το άλλο, μιάς που ο κάθε Ευαγγελιστής, χρησιμοποιώντας το προσωπικό του ύφος και στοχεύοντας σε διαφορετικό κύκλο αναγνωστών, γράφει παρουσιάζοντας διαφορετική πλευρά του ίδιου προσώπου, του Θεανθρώπου Ιησού!

Τι είχε συμβεί προηγουμένως που δεν το περιγράφει ο ευαγγελιστής Ματθαίος, αλλά το καταγράφει ο ευαγγελιστής Ιωάννης; Μετά τη Βάπτιση του Κυρίου από τον Πρόδρομο Ιωάννη, ο ίδιος ο Ιωάννης διακριτικά έσπευσε να συνδέσει τους μαθητές του με τον Χριστό. Έτσι, υπέδειξε στον Ανδρέα και τον Ιωάννη να εγκαταλείψουν τον ίδιο και να στραφούν προς τον Χριστό. Τον πλησίασαν τότε και του υπέβαλαν τη γνωστή ερώτηση «ραββί, που μένεις;», για να λάβουν την απάντηση ότι οι αλεπούδες και τα πετεινά του ουρανού έχουν τις φωλιές τους, ο ίδιος όμως ο Χριστός δεν έχει «που την κεφαλήν κλίναι».

Και δόθηκε αυτή η απάντηση για να ξεκαθαριστεί από την αρχή ότι η ζωή με τον Χριστό για τους Μαθητές και Αποστόλους του δε θα ήταν ζωή ανέσεων, αλλά μόχθων και κινδύνων. Ουσιαστικά γίνεται μια πρόταση και ταυτόχρονα υπογραμμίζονται οι δυσκολίες. Κι ολ’ αυτά γίνονται με τέτοια ειλικρίνεια και τόσο σεβασμό στην ανθρώπινη ελευθερία, ώστε να μην υπάρχει υποψία χειραγώγησης των Μαθητών, ούτε καν απόπειρα «καλοπιάσματός τους».

Η γνωριμία με τον Χριστό

Τι συμβαίνει μετά; Μετά οι Μαθητές επιστρέφουν στις οικογένειές τους. Ασχολούνται με τις δουλειές τους. Εργάζονται για τον βιοπορισμό τους. Ταυτόχρονα, ολ’ αυτά δουλεύουν μέσα στην ψυχή τους. Τα συλλογίζονται, τα μετρούν, τα σκέπτονται… Θεριεύει ο πόθος, όχι συναισθηματικά κι επιπόλαια, αλλά συστηματικά κι ενσυνείδητα. Έχει πέσει ο σπόρος στο χωράφι της ψυχής και περιμένει την ώρα που θα βλαστήσει. Με άλλα λόγια, δημιουργείται στην ψυχή η υποδομή και αναμένεται η ευκαιρία.

Και η ευκαιρία δεν είναι άλλη από την ίδια την πρόσκληση του Χριστού μας. Την πρώτη φορά, χωρίς να τους διώξει, δεν τους κράτησε δίπλα του, αλλά τους έδωσε τον χρόνο με ησυχία να σκεφθούν, ώστε ώριμα ν’ αποφασίσουν. Τώρα τους αναζητά ο ίδιος και τους προσκαλεί ευθέως. «Ευθέως» ανταποκρίνονται κι αυτοί! Επιδεικνύουν, όχι έναν επιφανειακό ζήλο ή έναν επιπόλαιο ενθουσιασμό, αλλά πίστη και υπακοή. Ακούγοντας το κέλευσμα του Διδασκάλου, δεν αναβάλλουν, ούτε καν αργοπορούν, αλλά ως έτοιμοι από καιρό, αφήνουν να εκδηλωθεί και ν’ ανθίσει αυτό που ζημωνόταν και ετοιμαζόταν στην καρδιά τους. Και με πρωτοφανή αποφασιστικότητα εγκαταλείπουν τα πάντα για να γίνουν «αλιείς ανθρώπων».

Η έκβαση της όποιας απόφασης εξαρτάται από την προετοιμασία για τη λήψη της, από την ωριμότητα στην επεξεργασία της, από την εμμονή στην εφαρμογή της. Η μέθοδος του Χριστού για να θεμελιώσει μια σταθερή απόφαση στους Μαθητές του, είναι η μέθοδος της Εκκλησίας στην πρόσκλησή της προς τον κάθε άνθρωπο για να πάρει την απόφαση της συνειδητής πνευματικής ζωής. Η γνωριμία με τον Χριστό δεν μπορεί να χαρακτηρίζεται από επιπολαιότητα ή επιφυλακτικότητα. Ο Χριστός διεκδικεί την επίγνωση, την ωριμότητα και τη σταθερότητα στην απόφασή μας να τον ακολουθούμε.

Μητροπολίτης Λαρίσης και Τυρνάβου κ. Ιερώνυμος

πηγή: www.agiazoni.gr