Τρεις Ιεράρχες και παιδεία: Έξοδος στη Ζωή
Μια υποθετική συνέντευξη απο τους Αγίους Τρεις Ιεράρχες, μέσα απο αποσπάσματα των λόγων τους, βασισμένη στο ομότιτλο κείμενο του π. Βασιλείου Θερμού.
Το νησί των Κυθήρων σεμνύνεται για την προστάτιδά του «Παναγία τη Μυρτιδιώτισσα». Η χαριτόβρυτη εικόνα της, μεγαλοπρεπής και επιβλητική, ανακαλύφθηκε, καθώς λέει η παράδοση, στην τοποθεσία «Μυρτίδια», περιοχή τότε έρημη και κατάφυτη από μυρσίνες.
Κάποιος ευλαβέστατος βοσκός, την ώρα που προσευχόταν, άκουσε μέσα σ’ εκείνη την ερημιά μια φωνή να του λέει:
– Αν ψάξεις εδώ τριγύρω, θα βρεις την εικόνα μου. Βρίσκομαι εδώ από πολύ καιρό, για να βοηθήσω τούτο τον τόπο.
Πραγματικά, σε λίγη ώρα ο βοσκός ανακαλύπτει την πάνσεπτη εικόνα της Παναγίας μέσα σε κλαδιά μυρσίνης. Συγκινημένος την ασπάζεται και τη μεταφέρει στην καλύβα του.
Το πρωί, πράγμα παράδοξο, η εικόνα είχε εξαφανιστεί. Την ξαναβρίσκει όμως στο σημείο που για πρώτη φορά την είχε ανακαλύψει.
Εκεί ακριβώς χτίζει ναό, ενθρονίζει μέσα σ’ αυτόν την ιερή εικόνα και την επονομάζει «Μυρτιδιώτισσα», επειδή βρέθηκε στην περιοχή «Μυρτίδια» και μέσα στις μυρσίνες.
Στη θαυματουργή εικόνα της Μυρτιδιώτισσας εικονίζεται η Θεοτόκος σαν Βρεφοκρατούσα. Το πρόσωπό της, καθώς και του Κυρίου, είναι τελείως μελανό και πλαισιωμένο από καθαρό χρυσάφι και πολύτιμους λίθους.
Συνήθως δεν διακρίνεται σ’ αυτά κανένα απολύτως χαρακτηριστικό. Συμβαίνει όμως σε αραιά διαστήματα το εξής παράδοξο: Το πρόσωπο της Παρθένου αλλάζει ξαφνικά χρώμα και γίνεται ρόδινο. Στα χείλη διαγράφεται ένα ανέκφραστο γλυκό μειδίαμα, ενώ τα μάτια της κοιτάζουν τον πιστό με ιλαρότητα.
Αυτό διαρκεί για λίγα δευτερόλεπτα, οπότε η σεπτή μορφή της επανέρχεται στη συνηθισμένη κατάσταση.
Η ανομβρία
Η μάστιγα της ανομβρίας είχε πλήξει πολλές φορές το νησί, με αποτέλεσμα την ξηρασία. Οι κάτοικοι κατέφευγαν τότε στην θαυματουργή Μυρτιδιώτισσα, λιτάνευαν με θερμές δεήσεις και δάκρυα την αγία της εικόνα, κι εκείνη πάντοτε τους έστελνε βροχή.
Κάποτε, ενώ ο κόσμος ετοιμαζόταν για μια τέτοια λιτανεία, έτυχε να παρευρίσκεται ένας πλούσιος τούρκος από την Κρήτη.
– Γιατί αυτή η ασυνήθιστη κίνηση γύρω από την εκκλησία; ρώτησε απορημένος.
– Θα γίνει λιτανεία, τον πληροφόρησαν. Έχει να βρέξει στο νησί εδώ και πολλούς μήνες. Θα περιφέρουμε λοιπόν την εικόνα της Παναγίας, για να σταματήσει η θεία οργή και να λυθεί η ανομβρία.
– Είστε ανόητοι, είπε ο τούρκος κοιτάζοντας τον ουρανό. Δεν υπάρχει ούτε ένα σύννεφο. Αν όμως βρέξει μετά τη λιτανεία, θ’ αφιερώσω στην εικόνα της Μυρτιδιώτισσας αυτό το αδαμαντοκόλλητο.
Έβαλε στοίχημα το χρυσό αυτό κόσμημα, γιατί ποτέ δεν φανταζόταν ότι μπορούσε να βρέξει. Σε λίγο κλήρος και λαός λιτάνευαν τη θαυματουργή εικόνα. Γονάτισαν μάλιστα και ανέπεμψαν με κατάνυξη στη Θεομήτορα τις ευχές για τη λύση της ανομβρίας.
Την ώρα της λιτανείας άρχισαν να εμφανίζονται στον ουρανό σύννεφα, που διαρκώς πλήθαιναν. Όταν η πομπή επέστρεψε στον ναό, άρχισε ραγδαία βροχή, που γέμισε χαρά και ευφροσύνη τους κατοίκους.
Ο τούρκος έμεινε άναυδος. Ομολόγησε όμως την ήττα του και τήρησε την υπόσχεσή του. Μέχρι σήμερα το χρυσό αυτό αδαμαντοκόλλητο, σε σχήμα ημισελήνου, στολίζει το στέμμα της Μυρτιδιώτισσας και θυμίζει το υπερφυσικό εκείνο θαύμα.
Από το βιβλίο: ΕΜΦΑΝΙΣΕΙΣ ΚΑΙ ΘΑΥΜΑΤΑ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ. Ιερά Μονή Παρακλήτου, Ωρωπός Αττικής 2014, σελ. 40, 52.
Η Ιερά Μονή Μεγίστης Λαύρας, Το Πρώτο Και Μεγαλύτερο Μοναστήρι Του Αγίου Όρους, Είναι Κτισμένο Πάνω Στο Πλάτωμα Ενός Βράχου, Που Σχηματίζεται Στον Απότομο Κατήφορο Της Πλαγιάς, Εκεί Που Τελειώνει Η Χερσόνησος Και Ο ‘Αθως Κατεβαίνει Προς Τη Θάλασσα Σχηματίζοντας Πολλούς Καταπράσινους Λοφίσκους.
Φτάνοντας στη μονή, σαστίζουν τα μάτια του επισκέπτη μπροστά στο πελώριο μέγεθος του μοναστηριακού συγκροτήματος και στην πληθώρα των παρεκκλησίων και οικημάτων, που απλώνονται γύρω από τον οχυρωματικό περίβολο. Το συγκρότημα έχει συνολικό εμβαδόν 16 στρέμματα και περιβάλλεται από ισχυρό οχυρωματικό περίβολο με επάλξεις.
Οι εξωτερικές όψεις του μοναστηριακού συγκροτήματος έχουν έντονο φρουριακό χαρακτήρα. Ο επιβλητικός πύργος του Τσιμισκή που υψώνεται στην ΝΔ γωνία του περιβόλου και η νότια όψη δεν αφήνουν περιθώρια για παρερμηνείες. Οι πτέρυγες του μοναστηριακού συγκροτήματος είναι πολυώροφες και αντιπροσωπεύουν ποικιλία αρχιτεκτονικών τυπολογιών.
Η πολυώροφη ανατολική πτέρυγα στεγάζει κελλιά μοναχών, ενώ η δυτική πτέρυγα συμπεριλαμβάνει τον πύργο του Τσιμισκή. Η βόρεια πτέρυγα συμπεριλαμβάνει το αρχονταρίκι, την ιστορική πτέρυγα του παλαιού ηγουμενείου που χτίστηκε επί Πατριάρχη Φιλοθέου Κοκκίνου, το κελλί του Αγίου Αθανασίου, το νέο ηγουμενείο, το συνοδικό και τη νέα βιβλιοθήκη.
Το καθολικό είναι αφιερωμένο στον Άγιο Αθανάσιο τον Αθωνίτη. Ανεγέρθηκε από τον Άγιο Αθανάσιο το 963, ο οποίος το αφιέρωσε στον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου. Η αλλαγή της αφιέρωσης αποδίδεται σε εντολή της Θεοτόκου και έγινε μετά το 1425, αφού χρυσόβουλλο του αυτοκράτορα Μανουήλ Β΄ Παλαιολόγου που εκδόθηκε το έτος αυτό αναφέρει την μονή με την αρχική της αφιέρωση. Είναι ο πρώτος σωζόμενος κεντρικός μοναστηριακός ναός του Όρους και σύμφωνα με αυτό κατασκευάστηκαν και όλα τα άλλα καθολικά των αγιορειτικών μοναστηριών.
Ο ναός τοιχογραφήθηκε από τον μεγάλο Κρητικό ζωγράφο Θεοφάνη, το 1535, με δαπάνη του μητροπολίτη Βεροίας Νεοφύτου. Οι τοιχογραφίες έγιναν πρότυπο διακοσμήσεως όλων των καθολικών του Όρους μετά την εποχή εκείνη και γενικώς όλης της Ανατολής. Δεξιά και αριστερά της λιτής διαμορφώνονται δύο παρεκκλήσια, του Αγίου Νικολάου και των 40 Μαρτύρων.
Το πρώτο είναι κατάγραπτο με τοιχογραφίες (1560), έργο του Φράγκου Κατελάνου, κύριου εκπροσώπου του εργαστηρίου της Θήβας. Στο άλλο παρεκκλήσι των 40 Μαρτύρων σώζεται στην βορειοδυτική γωνία του παρεκκλησίου ο τάφος του Αγίου Αθανασίου, με το λείψανό του ιδρυτού της μονής να φιλοξενείται εντός μαρμάρινης λάρνακος.
Πολλά θαύματα έχουν γίνει στο χώρο αυτό. Λέγεται ότι, όταν ο Πατριάρχης Αλεξανδρείας, Σίλβεστρος, επιχείρησε ν’ ανοίξει τον τάφο το 1574, τη στιγμή που σήκωνε την ταφόπλακα ξεχύθηκαν από τη μαρμάρινη σαρκοφάγο φλόγες πυρός. Επίσης, στο ίδιο παρεκκλήσι φυλάσσονται δύο αξιόλογες φορητές εικόνες, η μία του Χριστού (12ος αι.) στο ξυλόγλυπτο τέμπλο είναι δώρο αυτοκρατορικό. Η άλλη είναι της Θεοτόκου με την επωνυμία Οικονόμισσα (16ος αι.).
Γράφει Ο Κλεάνθης Δ. Δούκας,, Αρχαιολόγος ΥΠ.ΠΟ.Τ.
Μάθετε περισσότερα για την Ιερά Μονή Μεγίστης Λαύρας στο Περιβόλι της Παναγίας!
Πηγή: mountathos-eshop.com
