Ιερό Ευχέλαιο-Ιερά Αγρυπνία

Το πρόσωπο της Παναγίας μας είναι ανάσα για την καρδιά και την σκέψη μας. Δεν είναι μόνο η εικόνα και η εμπειρία της Μάνας που προσεύχεται για όλους μας, μας αγκαλιάζει, μας νοιάζεται, μας παρηγορεί.

Είναι και το υπόδειγμα της ταπείνωσης που δοξάζεται. « Επέβλεψεν επί την ταπείνωσιν της δούλης αυτού ο Κύριος, ιδού γαρ από του νυν μακαριούσι με πάσαι αι γενεαί» αναφωνεί η ίδια  στην επίσκεψή της στην Ελισάβετ. Η ταπείνωση της Παναγίας δεν είχε να κάνει μόνο με την συναίσθηση ότι ένας άνθρωπος, για να κυοφορήσει τον Θεό, καλείται να υποταχτεί στο αδιανόητο. Έχει να κάνει και με τις δοκιμασίες της ζωής της.

Το ότι στερήθηκε τους γονείς της από την ηλικία των τριών ετών, με δική τους απόφαση. Αυτό σήμερα θα αποτελούσε έγκλημα με συνέπειες τόσο για τους γονείς όσο και για το παιδί, καθότι η νοοτροπία της κοινωνίας μας δεν μπορεί να νιώσει την θυσία και την παραίτηση χάριν της σχέσεως με τον Θεό, αλλά θεωρεί τα παιδιά ότι ανήκουν στους γονείς και τον κόσμο και όχι πρωτίστως στον Θεό. Ένα παιδί στην θέση της θα ένιωθε εγκαταλελειμμένο και τραυματισμένο. Κι αυτό διότι δεν μπορούμε να νιώσουμε την αγάπη του θαύματος του Θεού, της δικής Του παρουσίας, αλλά ερμηνεύουμε με τα δικά μας, ψυχολογικά κριτήρια την ηλικιακή και κοινωνική ανάπτυξη του ανθρώπου.

Το ότι στερήθηκε την παιδικότητα της εξόδου, του παιχνιδιού, της έγνοιας για το ντύσιμο, για τα δικά της πράγματα, ακόμη και για την επιβίωσή της, καθώς τρεφόταν, όπως η παράδοση της πίστης μας αναφέρει, από τον αγγελοσταλμένο άρτο, είναι δείγματα απόλυτης ταπείνωσης, που οδηγεί στην δυστυχία κατά την δική μας θέαση. Τα δικαιώματά μου λέμε. Τα δικαιώματα των παιδιών. «Τα δικαιώματά σου δίδαξόν με, Κύριε», λέει η πίστη.  

Μια άλλη χαρά, αυτή της σχέσης με τον Θεό, δεν αφήνει την στέρηση του χρόνου και των δικαιωμάτων και των δραστηριοτήτων και των όσων είναι κατά άνθρωπον προϋποθέσεις για ευτυχία να υπονομεύουν τα ζητούμενα.

Το ότι στερήθηκε ακόμη και την χαρά της συζυγίας, της ηδονής που η κλειστή αγάπη άνδρα και γυναίκας φέρει και αντί αυτής κινδύνευσε να απολυθεί από τον Ιωσήφ και να διαπομπευθεί, χάριν της κυοφορίας ενός παιδιού που ήξερε εξ αρχής ότι θα ήταν δικό της, αλλά και θα ανήκε σε όλο τον κόσμο, μπορεί να ταπείνωσε την απόλυτη για τους ανθρώπους αξία της μητρότητας, αλλά έδειξε ότι η αγάπη είναι δρόμος ανοίγματος στους πάντες και ότι μέσα από την σμίκρυνση του ταπεινού, γεύονται όλοι την ευκαιρία να τους δωρισθεί ο Θεός!

Τέλος, η επίγνωση της προφητείας ότι ο Μεσσίας θα γευόταν την αχαριστία και τον θάνατο, της στέρησε ακόμη και το ελάχιστο της ανθρώπινης περηφάνειας για τον γόνο της. Μας είναι επώδυνο να φανταστούμε ότι η σχέση μας με τα παιδιά μας μπορεί να μην έχει την πορεία που θα θέλαμε. Όμως αυτή είναι η ευλογία της ελευθερίας!

Η Παναγία υπήρξε θνητή. Γεύτηκε στην ύπαρξή της το τέλος που περιμένει τον καθέναν μας. Έχοντας όμως ήδη γίνει αθάνατη πνευματικά, έλαβε ως δωρεά, διά της μεταστάσεως, και την σωματική αθανασία. Την μακαρίζουμε, μαθαίνουμε από την ταπείνωσή της και την παρακαλούμε να μας βοηθά να αντέχουμε τις δικές μας ταπεινώσεις. Χρόνια Πολλά!

Πρωτοπρεσβύτερος Θεμιστοκλής Μουρτζανός, Δρ. Θεολογίας

Πηγή

Ας αγωνιστούμε λοιπόν με όλη τη δύναμη να αποκτήσουμε, με τη βοήθεια της αρετής της ταπείνωσης, την αρετή της διάκρισης, το οποίο θα μας προφυλάσσει από τις ακρότητες.Όλοι έχουμε ακούσει το ρητό που λέει: “Μεταξύ των δύο άκρων υπάρχει η μέση οδός”.

Η υπερβολή στη νηστεία και η λαιμαργία έχουν το ίδιο αποτέλεσμα.

Οι συνεχείς αγρυπνίες δεν είναι λιγότερο καταστροφικές από τη νωθρότητα και τον άμετρο ύπνο. Οι υπερβολικές στερήσεις σίγουρα, εξασθενούν τον άνθρωπο και τον οδηγούν στην κατάσταση εκείνη , όπου λιμνάζουν η αμέλεια και η αθυμία.

Έχω δει πάρα πολλές φορές μοναχούς, οι οποίοι δεν υποχώρησαν στο πάθος της γαστριμαργίας, να καταβάλλονται από την υπερβολική νηστεία.

Το πάθος της λαιμαργίας που είχαν νικήσει, πήρε την εκδίκησή του από την εξασθένιση του οργανισμού τους. Άλλοι έπεσαν, γιατί επιδόθηκαν σε άμετρες αγρυπνίες και παρατεταμένα ξενύχτια και έφθασαν στο σημείο να μην μπορούν στο τέλος να κλείσουν μάτι.

Ας κρατήσουμε λοιπόν το μέτρο, με την καθοδήγηση της διάκρισης και σύμφωνα με το λόγο του Αποστόλου: ” Με τα όπλα της σωτηρίας τα επιθετικά και τα αμυντικά” (Β’ Κορ. 6,7).

Ας ψάξουμε να βρούμε τη μέση οδό και να μην ξεστρατίσουμε ποτέ απ’ αυτή. Να μην εγκρατευόμαστε περισσότερο από εκείνο που μας παρέδωσαν οι Πατέρες, για να μην πέσουμε, από τη μια άκρη στην άλλη.

Δηλαδή, από την ολέθρια χαλαρότητα στην κακή επιθυμία, στη λαιμαργία και στην ακράτεια.

Αββά Κασσιανού,

Β΄Συνομιλία με τον αββά Μωϋσή, εκδ. “Ετοιμασία”